yemek borusu kanseri ne demek?

Yemek borusu kanseri (ya da özafagus kanseri), boğaz ile mide arasında uzanan ve özafagus olarak da bilinen yemek borusundan kaynaklanan bir kanser türüdür.¹ Sık görülen belirtiler arasında yutma güçlüğü ve kilo verme sayılabilir. Diğer belirtilere örnek olarak yutma sırasında ağrı, ses kısıklığı, köprücük kemiği etrafındaki lenf bezlerinin şişerek büyümesi, kuru öksürük ve muhtemelen kanlı öksürük ya da kan kusma (hematemez) verilebilir.²

Türleri ve nedenleri

Bu hastalığın iki temel alt türü, gelişmekte olan ülkelerde daha yaygın olan yemek borusu skuamöz hücreli karsinomu (sıklıkla ESCC olarak kısaltılır) ve gelişmiş ülkelerde daha yaygın olan yemek borusu adenokarsinomudur (EAC).³ Daha seyrek rastlanan türleri de vardır.⁴ Skuamöz hücreli karsinom, yemek borusunun iç yüzeyini çevreleyen epitel dokudan kaynaklanır.⁵ Adenokarsinom ise, yemek borusunun alt üçte birlik bölümünde bulunan ve sıklıkla zaten bağırsak hücresi türüne dönüşmüş olan (bu durum Barrett özafagusu olarak bilinir) bez hücrelerinden kaynaklanır.⁶⁷ Skuamöz hücreli türün en yaygın sebepleri tütün, alkol, çok sıcak içecekler ve yetersiz beslenmedir.⁸ Adenokarsinom türünün en yaygın sebepleri ise tütün içilmesi, obezite ve reflüdür.⁹

Teşhis ve tedavi

Hastalığın teşhisi endoskopi (bir fiberoptik kamera) ile yapılan biyopsi yoluyla konulur.¹⁰ Hastalıktan korunma yolları arasında sigarayı bırakma ve sağlıklı beslenme sayılabilir.¹¹¹² Tedavide kanser evreleme ile kanserin yeri temel alınır ve kişinin genel durumu ile bireysel tercihleri de dikkate alınır. Küçük şekilde lokalize skuamöz hücreli kanserlere, tedavi ümidiyle sadece cerrahi yöntemler uygulanabilir. Diğer çoğu durumda, cerrahi yöntemlerin yanında radyoterapi içeren ya da içermeyen kemoterapi kullanılır.¹³ Daha büyük tümörlerin büyümesi kemoterapi ve radyoterapi ile yavaşlatılabilir.¹⁴ Hastalık çok yayılmışsa ya da hasta ameliyata alınamayacak durumdaysa çoğunlukla palyatif (hafifletici) bakım önerilir.¹⁵ Tedavinin sonuçları hastalığın derecesiyle ve diğer tıbbi durumlar ile ilgilidir, ama teşhiste sıklıkla geç kalındığından dolayı genellikle yetersiz olma eğilimindedir.¹⁶¹⁷ Beş yıllık yaşam oranı %13 ila %18 civarındadır.¹⁸¹⁹

Epidemiyoloji

2012 itibarıyla, yemek borusu kanseri dünya genelinde yıllık 456.000 yeni vakayla en yaygın sekizinci kanser türüdür.²⁰ 1990 yılındaki 345.000 ölüm vakasına karşılık 2012’de yaklaşık 400.000 ölüme neden olmuştur.²¹²² Ölüm oranları ülkeden ülkeye büyük değişkenlik gösterir ve ortaya çıkan vakaların yaklaşık yarısı Çin’de görülür. Erkeklerde görülme sıklığı kadınlarda görülme sıklığının yaklaşık 3 katıdır.²³

Kaynakça

Orijinal kaynak: yemek borusu kanseri. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩
6. ↩
7. ↩
8. ↩
9. ↩
10. ↩
11. ↩
12. ↩
13. ↩
14. ↩
15. ↩
16. ↩
17. ↩
18. ↩
19. ↩
20. ↩
21. ↩
22. ↩
23. ↩

Kategoriler